vredeslijn

Vredeslijn.nl


"RheinWiesenLager"

Rijn weide kampen

Rhine Meadow Camps

Kaartje Rheinwiesenlager
Kaart Rheinwiesenlager

"Rheinwiesenlager”, welke geschiedenis?

Ik ben Rob GT en ik woon in Nederland. Lang geleden heb ik op school Duits geleerd, maar het Duits blijft voor mij een moeilijke taal. Ondanks dat heb ik veel Duitse teksten gelezen, naar videos gekeken en geluisterd en schrijf ik nu over een deel van de Duitse geschiedenis.
Ik vraag mijn lezers kritisch dit internet-document te lezen.

Begin januari 2023 hoorde ik voor het eerst over de "Rheinwiesenlager" (RWL) of "Rijn weidekampen" of ook wel "Rhine Meadow Camps".
Het was voor mij een geheel onbekend deel van de geschiedenis van het na-oorlogse Duitsland vanaf mei 1945.
Het raakte mij en ik wist niet waarom.
Dus ik ben gaan zoeken op het internet. Ik ontdekte een onvoorstelbaar en een diep verborgen deel van de Duitse historie.

In het heel kort geef ik wat geschiedenis, die wel bekend is.
Het is heel kort:

De bekende geschiedenis had nog een onbekend en verschrikkelijk vervolg. Misschien was ik naïef om te denken: de oorlog is afgelopen en de strijdende partijen gaan terug naar hun eigen land, ze gaan naar huis.
Dat liep even anders . . .

De tweede wereldoorlog liep ten einde. Het was april 1945 toen de legerleiding van de geallieerde troepen de controle kregen over de gevangen genomen Duitse militairen. De Geneefse Conventie van 1929 noemde deze soldaten krijgsgevangenen, prisoners of war (POWs). Deze omschrijving bepaalde hoe deze gevangen genomen soldaten moesten worden behandeld na gevangenneming. Dat paste echter niet in het straatje van de geallieerden en daarom werden de krijgsgevangenen anders genoemd. De gevangen genomen Duitse soldaten werden "Disarmed Enemy Forces" (DEFs) genoemd. Daarmee konden de geallieerden het Rode Kruis beletten de zorg voor de gevangen genomen Duitse soldaten te begeleiden. En de bevoorrading van de gevangenkampen werd stop gezet. Dit alles had voor de gevangenen ernstige gevolgen.

De geallieerden hadden, in 1945 in de weken voor en na de Duitse overgave, in Duitsland kampementen aangelegd. Het waren er ongeveer 20 stuks en het waren akkers of weilanden langs de Rijn of in de nabijheid van de Rijn. De kampen waren niet meer dan kale velden met daar omheen een hoog hek met prikkeldraad afgezet.
Deze Rheinwiesenlager werden gevuld met Duitse soldaten, die terug kwamen uit grote delen van Europa en uit Noord-Afrika. Je zou denken dat die Duitse soldaten naar huis konden gaan, als ze die nog hadden. De realiteit was heel, heel anders.
In deze kampen waren helemaal geen voorzieningen. Er waren geen tenten of dekens, er was geen sanitair en er was nauwelijks of geen medische verzorging. Veel van de teruggekeerde soldaten hadden zelfs geen jassen meer.
En . . . er was vrijwel geen of helemaal geen eten of drinken.
Er zijn, mede door hevige kou en veel regen, heel veel Duitse soldaten in deze kampen omgekomen.
Het enige wat de opgesloten soldaten konden doen, was met de blote handen een kuil graven, waarin ze enige bescherming vonden tegen wind en kou. Echter het slechte weer en de overvolle velden met de talloze kuilen zorgde er voor dat veel kuilen instortten. Veel soldaten werden hierdoor in hun slaap overvallen en ze stikten in de modder. Soms schoven graafmachines de modder en aarde over de slapende soldaten heen. En als ze daardoor niet omkwamen, dan gingen ze wel dood door kou, honger, dorst of door infectieziektes en slechte medische verzorging. Veel Duitse soldaten waren (zwaar-)gewond van het front teruggekeerd.
Degenen die probeerden te ontsnappen werden door de bewakers doodgeschoten.

Een aantal van deze Rheinwiesenlager werden aan het eind van de zomer of in de herfst van 1945 weer gesloten en opgeheven. Het is niet altijd duidelijk geworden waar de overlevende soldaten vanaf de gesloten kampen werden heengestuurd. Veel soldaten werden doorgestuurd naar andere Rheinwiesenlager, die nog open waren en sommige soldaten mochten naar huis.
In de deelstaat Rheinland-Pfalz bleven enkele kampementen soms drie of vier jaar in bedrijf. Veel Duitse soldaten werden vanuit deze kampen naar Frankrijk gestuurd en werden ingezet bij de wederopbouw van Frankrijk.

De grote vraag was en is nog steeds: hoeveel Duitse soldaten, maar ook vrouwen en kinderen zijn in deze Rheinwiesenlager om het leven gekomen?
Er zijn heel veel mensen in de Rheinwiesenlager omgekomen. Er worden getallen genoemd die in de honderdtallen of in de duizendtallen lopen. Er zijn ook berichten die spreken over meer dan 1 miljoen slachtoffers of zelfs over een veelvoud daarvan. In een verslag over een kampement was te lezen: er zijn slechts drie overlevenden geteld.

Zoals gezegd het is voor de meeste Nederlanders een onbekend stukje geschiedenis. Maar dat geldt ook voor de Duitsers. Er wordt in Duitsland niet over dit stuk geschiedenis gesproken. De soldaten die de Rheinwiesenlager overleefden, spraken er niet over. Zelfs na thuiskomst werd er zelden iets verteld. Zelfs nakomelingen van deze Duitse soldaten hebben nooit kunnen en durven praten over de kampen waar hun ouders of grootouders zijn overleden. Of ze wisten niets of ze wilden niet of waren niet in staat er iets over te vertellen.
Er werd en er wordt nog steeds niet over de Rheinwiesenlager gesproken.

Historici en andere onderzoekers die op zoek gingen naar de ware toedracht van de Rheinwiesenlager werden en worden door sommige overheden tegengewerkt. Het is voorgekomen dat zelfs op schriftelijke verzoeken om informatie over de Rheinwiesenlager geen reacties werden gegeven.
Geschiedenis van een oorlog wordt door de overwinnaar geschreven en die overwinnaar zal zijn eigen misdaden niet in de geschiedschrijving opnemen. Daar staan vooral heldendaden en andere leugens in beschreven.
Door deze muur van zwijgzaamheid, is het in 2024 nog steeds moeilijk om een duidelijk beeld te krijgen van wat er werkelijk in deze fase van de Duitse geschiedenis is gebeurd. Er zijn nog steeds veel vragen onbeantwoord.

Vragen als:


Ik wilde meer leren over de grotendeels onbekende geschiedenis van de Rheinwiesenlager. Hoe is daarmee omgesprongen en hoe wordt het onder de aandacht gebracht? Zijn er nog overblijselen van de kampementen? Waar staan monumenten, als ze er al zijn?

Drie maanden nadat ik voor het eerst iets had gehoord over de Rheinwiesenlager hebben mijn vrouw en ik besloten zelf in Duitsland op onderzoek te gaan. De voorbereiding bestond vooral uit het uitpluizen van de locaties, waar we mogelijk iets zouden kunnen aantreffen wat te maken had met de Rheinwiesenlager. Dus we zochten vooral straatnamen, coördinaten en (oude) situatiekaarten.
Begin mei 2023 stapten we in de auto en reden we naar Duitsland. Ons plan was simpel, we wilden alle Rheinwiesenlager bezoeken en we wilden dit zo veel als mogelijk in een logische volgorde doen. Wij besloten de locaties in stroomopwaartse richting van de Rijn op te zoeken.

Op de overzichtskaart aan het begin van dit document worden 23 Rheinwiesenlager met plaatsnaam genoemd. Het was een flinke puzzel om op het internet uit te vinden waar in deze plaatsen de kampementen gelegen hebben. Plattegronden, straatnamen en of coördinaten waren nauwelijks te vinden. Rheinwiesenlager werden vaak anders genoemd of werden niet genoemd.
Ik begrijp best dat er geen gids is die even een rondleiding kan geven, maar is de schaamte zo groot, is er zo weinig interesse of wat moet er verborgen blijven?

Na onze eerste onderzoekstocht in het voorjaar van 2023 door Duitsland heb ik onze ervaringen en ontdekkingen in een verslag opgenomen. Onderweg tijdens onze eerste tocht langs de velden zagen we al in dat we nog een aantal Rheinwiesenlager opnieuw moesten bezoeken. In totaal hebben we in 2023 en 2024 drie reizen naar de Rheinwiesenlager gemaakt. Er waren te veel vragen onbeantwoord gebleven.

Doelen

Dit document is geschreven om de versnipperde informatie, die er te vinden is aan te vullen, samenhang en meer bekendheid te geven aan de historie van de Rheinwiesenlager. Ik heb in twee jaar tijd veel werk verzet. Ik hoop dat door dit werk bij veel meer mensen de ogen open gaan voor de geschiedenis van de Rheinwiesenlager. Mogelijk gaan mensen zelfs anders naar andere geschiedschrijvingen kijken.

Ik heb samen met mijn vrouw alle bekende en onbekende Rheinwiesenlager geprobeerd te bezoeken en daarin zijn we meer dan redelijk in geslaagd.
Het is als één grote puzzel, ik heb een aantal ontbrekende puzzelstukjes gevonden en in de grote puzzel gelegd. Maar de puzzel is nog lang niet klaar, want er ontbreken nog veel puzzelstukjes en misschien ook nog één of twee hoekstukjes.
Veel informatie die ik op het internet heb gevonden, heb ik in dit document van 25 hoofdstukken samengebracht. Door onze bezoeken aan de velden, weilanden, akkers, e.d. heb ik een goede indruk gekregen van de omstandigheden waaronder de naar hun vaderland teruggekeerde soldaten hebben geprobeerd te overleven.

Ik ben beslist geen historicus, maar ik heb wel geleerd logisch na te denken. Je kunt geen goede conclusies trekken of berekeningen maken als er geen of geen goede of onvoldoende informatie tot je beschikking is. Het is net een stukje wiskunde, maar dan even iets anders.

Een tweede doel was op de zwaar beladen plekken in gebed te gaan en God, onze Lieve Vader, de Alkracht te vragen om Liefde, Licht en daarmee Vrede te verspreiden over deze Rheinwiesenlager, begraafplaatsen en monumenten. Dit om deze plekken te verlichten en leefbaarder te maken, in het verleden, in het heden en in de toekomst.

Bijzondere ervaringen

Het begon voor mij dus begin januari 2023. Ik werd innerlijk getroffen door iets onbekends. Hoe kan een woord als "Rheinwiesenlager" je zo diep treffen? Ik wist er helemaal niets vanaf. Ik heb vele maanden aan onderzoek in dit stuk Duitse geschiedenis gestoken. We hebben geprobeerd alle Rheinwiesenlager te vinden en te bezoeken. Sommige kampementen bezochten we meerdere keren. Gaandeweg, werd het mij een beetje duidelijker, wat mij zo raakte, maar het blijft voorlopig nog gissen.

In dit document houd ik me aan de feiten zoals ik die gevonden heb. Maar dat is een deel van wat er werkelijk gebeurd is.
Want veel informatie heeft mij gevonden en dat leidde naar feiten. En dat is een feit.

Het was opvallend zoveel informatie naar mij toekwam. Het was verschillende keren het toeval, dat mij op nieuwe sporen zette.

Nieuwe en voor mij onbekende inlichtingen vielen mij toe, zoals:

Nou moet ik er wel bij vertellen, dat ik het fenomeen toeval anders benader dan de meeste mensen. We hebben in onze opvoeding en op school geleerd: "toeval bestaat niet". Vrijwel dagelijks hoor je mensen om je heen zeggen "toeval bestaat niet". Op televisie, in films, in televisieseries, op verjaardagen, op je werk, hoor je keer op keer: "toeval bestaat niet". het lijkt wel of dit als een doctrine wordt opgelegd.
Voor mij werkt het toeval anders. Er kwamen te veel mooie en waardevolle gebeurtenissen op mijn pad. Ik ging het toeval beschouwen als een mooi cadeau. Toeval: het valt je toe. En wat doe je met een cadeau? Dat cadeau aanvaard je dankbaar en dat cadeau pak je voorzichtig uit en je bekijkt het van alle kanten. Het toeval komt altijd op het ogenblik dat je er iets mee kunt. Dus leg het niet weg om het misschien later nog eens te bekijken.
Dan kan het zomaar zijn dat dit toeval een antwoord is op juist die ene vraag waar je mee zit. Of het past bij een ontmoeting met iemand die je voor het eerst ziet.
Ooh ja en daar zitten meestal geen dagen, maanden of jaren tussen vraag en een toevallig antwoord. Dat kan snel komen en dan bedoel ik echt snel. Ik heb eens meegemaakt dat er een vraag in mij opkwam en ik binnen enkele seconden antwoord kreeg. Tien meter verderop hoorde ik twee mannen praten en één van hen vertelde iets tegen de ander en laat dat nu precies het antwoord zijn op de vraag waar ik mee zat.

En wat mij aan toeval op mijn pad wordt gezet, dat overkomt iedereen. Daar ben ik van overtuigd.

Dan is er nog iets om even bij stil te staan. Toeval overkomt niet alleen jou, maar ook een ander. En dan kan het zomaar zijn dat jij daar deel van uit maakt, zonder dat je het in de gaten hebt.

Weet dan, wat je uitstraalt, trek je aan.

Nog even dit: ik beschouw een toevalligheid als een schouderklopje.
Van wie? Misschien heb ik dan toch een engel op mijn schouder.
Waaauw ....

Hoe herken je toeval?
Dat deed je toch al. En dan zei je, dat is toeval en dat bestaat niet, want zo had je dat geleerd.

Toeval bestaat!

En zo is het!