Vredeslijn.nl

Didgeridoo; in de ban van de oerbrom

Didgeridoo is een westerse benaming voor misschien het oudste blaasinstrument op aarde. De namen die de Australische aborigines er aan geven, zijn onder meer: yedaki, gunbarr, yeraki, yigi-yigi en djalapu. Dat is afhankelijk van de clan waartoe de aborigines behoren.
De Aborigines bespelen dit unieke blaasinstrument naar alle waarschijnlijkheid al meer dan 40.000 jaar, vooral tijdens feesten, inwijdingen, begrafenissen en heilige ceremonieën.

Holle boomstam
Het instrument is over het algemeen gemaakt uit een stam of tak van de eucalyptusboom en is ongeveer 120 - 160 cm lang. Termieten hebben deze nog levende bomen uitgehold. De aborigines maken de didgeridoo op maat, kloppen de brosse inhoud er uit, beschilderen deze en zetten er een mondstuk op van bijenwas. De beschilderingen bestaan vooral uit "dreamings" van de Aborigines, dat zijn vaak voorstellingen van slangen, hagedissen, kangoeroes, schildpadden of andere totemdieren.
Er zijn ook didgeridoos van bamboe en van pvc; er is zelfs een schuifdidgeridoo ontworpen.

Een aantal didgeridoos

Hoe te bespelen?
De basis van het geluid van de didgeridoo is de grondtoon. Dit wordt bereikt door met vibrerende lippen in het mondstuk te blazen. Daarnaast wordt gebruik gemaakt van een speciale blaastechniek, de zogenaamde circulaire ademhaling. De circulaire ademhaling wordt gebruikt om een doorlopende grondtoon te blijven spelen. Hierbij moet je inademen en tegelijkertijd blazen.

Als geen ander muziekinstrument, is het mogelijk om jezelf in de muziek te leggen. Er is geen bladmuziek en de grenzen van het instrument zijn de grenzen van de bespeler. Goed ademen is ontspannen en ontspannen zijn, is gezond!
Muziek (= plezier) maken in het algemeen genereert energie en heeft een heilzame werking.

Het instrument kan solo gespeeld worden, maar ook met meerdere didgeridoos tegelijk. Vaak wordt de didgeridoo gebruikt als begeleiding voor zang en dans.
Als solo-instrument wordt de didgeridoo gebruikt om verhalen te vertellen. Dit zijn de "dreamings" van de aborigines. Met het instrument worden dan de geluiden nagebootst, die in het dagelijkse leven voorkomen. Het zijn meestal geluiden uit de natuur: zoals een springende kangaroo, de gonzende aarde, een huilende dingo, de grauwende varaan, de lachende kookaburra, een dreigend onweer en zelfs van lastige vliegen. In het instrument kunnen tijdens het spelen ook woorden gevormd worden, uitgesproken of gezongen worden. Zelfs een kopstem gebruiken hoort tot de mogelijkheden.

Regels
Voor de aboriginal is het instrument een manier om contact te maken met zijn voorvaderen; het is een heilig instrument en mag alleen gespeeld worden door iemand die daarvoor geïnitieerd wordt. Maar dat zijn de regels, die gelden in Australië.
Er zijn jaren lang veel aboriginal didgeridoospelers, die in de zomer naar Europa kwamen om hun kennis van het instrument uit te dragen. Er werden door hen regelmatig concerten en workshops gegeven.
David Hudson, een bekende didjeridoo-speler uit Australië, vertelde tijdens een concert in Brugge: als jullie in Australië zijn, dan moeten jullie je met de didgeridoo aan onze regels houden.
Wat jullie hier in Europa doen, is jullie zaak. Daarmee gaf hij ons in Europa de vrijheid, te doen met het instrument wat ons goeddunkt, maar.....
Het is niet voor niets een heilig instrument voor de aborigines. Het is als het ware een magisch instrument. Dit houdt in: wat je uitstraalt, trek je aan. Of ook wel, als je het instrument met goede intentie bespeeld, dan kunnen er geen gekke dingen gebeuren.
Bij een magisch instrument horen meer regels:

• speel geen didgeridoo als je alcohol gebruikt hebt;

• speel niet iemand naar het hoofd, want dan creëer je chaos;

• het is niet verstandig om didgeridoo-muziek te beluisteren via een koptelefoon.

Didjeribone (Charlie McMahon)

Heilzame werking
Als je geraakt wordt door het geluid van de didgeridoo, dan is spelen meer dan muziek maken alleen. Het brengt je tot rust. De geluiden van het instrument, werken op een wonderbaarlijke wijze in. Spelen van de didgeridoo geeft een heilzame werking, voor zowel de speler als de luisteraar.
De aborigines zijn zeer zwijgzaam over de effecten van het spelen op de didgeridoo; het zijn hun geheimen.

De lengte en de inhoud van de didgeridoo maken over het algemeen uit wat de toonhoogte is van het instrument.
Vanuit de chakra-leer is bekend dat bij iedere chakra (energiecentrum van het lichaam) een toonhoogte hoort:

Met deze kennis is er meer inzicht in de effecten van een didgeridoo.
Iemand die voor het eerst een didgeridoo aanschaft, doet er verstandig aan te beginnen met een didgeridoo in C.

Tekening didjeridoo-speler